1 Mayıs 2007 Salı

Topkapı Sarayı

Top kapı Sarayı, İstanbul'un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet Han tarafından 1460-1478 yıllarında inşa edilmiştir. Yaklaşık 380 yıl imparatorluğun yönetim yeri ve evi olarak kullanılmıştır. Dünyada günümüze gelebilmiş en eskisi ve genişi topkapı sarayıdır.Atatürk'ün emriyle 1924'den bu yana müze olarak kullanılmaktadır. Saray'da sergilenen müze parşçalarının pek çoğu dünya'da eşi-benzeri olmayan şaheserlerdir. Saray olarak kullanıldığı devirlerdeki, tarihteki diğer saraylara göre oldukça değişiktir. Sultan'ın resmi ikametgahı olmakla beraber, devlet işlerinin merkezi, bakanlar kurulunun toplandığı, devlet hazinesi, derphanesi ve arşivlerin bulunduğu yerdi.

Birinci Avlu
Sarayın birinci avlusuna Bab-ı Hümayun kapısından girilir. Kapı dışındaki anıt çeşme
XVIII yüzyıl Türk Sanatının en güzel örneklerindendir. Birinci avluda saray fırınları, derphane, muhafız alanı, odun depoları ve aşağıdaki düzlüklerde sebzeler ekiliyormuş. Sarayın ilk yapısı ve Çinili köşk ve Arkeolojik müzeleri burdadır. Girişi takiben solda 6 y.y. Bizans eseri olan Aya İrini Müzesi yer alır.

Bab'ı Hümayun-Saltanat Kapısı
Kapını üzerinde Ali bin yahya tarafından yazılmış Celi sülüs ile dört satırlık 1478 tarihini veren bir kitabe vardır. Kitabenin altında ve kapının iç tarafında II.Mahmut ve sultan Abdülaziz'e ait tuğralar bulunmaktadır. Bab'ı humayün'ün iki yanında,kapıcılara ayrılmış küçük odalar bulunmaktadır. Kapının üzerinde 1886'da yandığı için günümüze ulaşamayan, Fatih Sultan Mehmed'in kendisi için yaptırmış olduğu küçük bir daire bulunmaktaydı. Üst katın asıl önemi Beytül mal(Kapı Arası Hazinesi)olarak kullanılmış olmasıdır. Padişah'ın ölen kullarının ya da varisiz ölen kişilerin servetinin Sultan hazinesi olan Muhalefet sistemi ile bağlantılı olan bu mekan, Sultan hazinesine alınmayan emtianın yedi sene yedi sene emanete alındığı yer olarak ullanılmıştır.


İkinci Avlu
Topkapı Sarayı müzesinin ana girişi, ikinci kapı olan Bab-üs-selam orta kapıdır. İkinci avlu devlet ve hükümetin yönetim merkeziymiş. Yanlızca sultanların at bindiği bu havluda, halktan resmi işi olanlar, özel ödeme günlerinde maaşlarını alan yeniçeri temsilcileri, elçi kabulleri ve devlet törenleri yapılırdı. Avlunun sol yanında kabinenin toplandığı yönetim bölümü yer alır. Sarayın tek kulesi de burdadır. Adalet kulesi de denir.



Bab-üs-selam-orta kapı
Birinci avluyu ikinci avluya bağlayan kapıdır. Birinci Avluya bakan cephedeki taç kapısının üstünde celi hatla ''Kelime-i Tevhid'', altında II Mahmud'un tuğrası, iki yanında da III Mustafa'nın tuğrası bulunmaktadır. Bu tuğralar'ın altında 1758 tamir kitabeleri yer almaktadır. Kapının iki yanında birer kule yer almaktadır. Bu geçit yerinden yine bir demir kapı ile ikinci avluya girilir. Kapı binasının solunda bir, sağında ise iki oda bulunur orada kapıcılar oturuyorlarmış. Yüksek rütbeli devlet adamlarının tutuklandıkları ve boğularak öldürüldükleri yer olan ''Kara Kap'' buradadır. Girişe göre sağ tarafta Yeniçeri ağası; Sol tarafta ise sipahi ağaları otururlarmış.

0 yorum: